Pierwsza część wykładu prof. Jacka Bertyzela pt “Od barbarzyństwa do cywilizacji chrześcijańskiej”
Część druga wykładu [adrotate group=”9″]
8 października 2011 roku odbył się VIII Kongres Konserwatywny.
W tym roku Instytut Edukacji Społecznej i Religijnej im. Ks. Piotra Skargi (organizator Kongresu) spotkanie odbyło się pod hasłem „ Zasady chrześcijańskie jako fundament porządku społecznego”.
Kilkuset zgromadzonych gości powitał wiceprezes Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej Sławomir Skiba., a następnie rozpoczęły się prelekcje:
1 Julio Loredo – Chrześcijański porządek społeczny w myśli Plinia Cirrei de Oliveira
2 prof. Jacek Bartyzel – Od barbarzyństwa do cywilizacji chrześcijańskiej (średniowieczna Christianitas jako model)
3 prof. Mieczysław Ryba – Zasady chrześcijańskie w życiu społecznym w Polsce i odwrót od nich w ostatnim stuleciu
4 prof. Michał Wojciechowski Moralność podstawą funkcjonowania zdrowej gospodarki
Na zakończenie Kongresu odbył się koncert muzyki klasycznej, podczas którego wystąpili instrumentaliści orkiestry Filharmonii im. K. Szymanowskiego w Krakowie w składzie: Paweł Nyklewicz, Janusz Antonik, Wojciech Turek.
— * * * —
Chciałbym przedstawić państwu pewne bardzo ważne zagadnienie z zakresu wczesnośredniowiecznej teologii politycznej. Jaką jest idea, koncepcja monarszego chrystocentryzmu, który przejawił się, przede wszystkim, we wczesnym średniowieczu w tworzącej się na zachodzie Europie chrześcijańskiej i Europie katolickiej w epoce przede wszystkim, dwóch cesarstw, dwóch prób Renovatio Imperium Romanum.
Cóż to jest monarszy chrystocentryzm? To taki ideał władzy monarszej, w którym cesarz i papież są równymi sobie a zarazem złączonymi więzami subtelnej zależności. Cesarz jest poddany papieżowi jako pierwszy z obywateli, papież zaś cesarzowi jako pierwszy kapłan imperium cesarza. Są więc oni dwoma reprezentantami nierozerwalnej całości złożonej z duszy, bo jest kościół, i ciała, jakim jest cesarstwo, przepojonej Duchem Bożym jaką jest idea augustyńska, wyrażana przez troistość, symbol Boga Wszechmogącego. A zatem idea monarszego chrystocentryzmu jest w teologii politycznej wczesnego średniowiecza próbą przełożenia tajemnicy trynitarnej, tajemnicy Trójcy Świętej właśnie na ów trynitarny ideał Res Publica Christiana, której papież jest ziemskim analogonem, wszystko to oczywiście opiera się na zasadzie metafizycznej analogii. Papież jest analogonem ojca, cesarz analogonem syna. A tym trzecim członem tej triady jest idea Civitas Dei jako analogon Ducha Świętego.
To zagadnienie będę chciał przedstawić przede wszystkim w ujęciu ideologiczno – politycznym. Niemniej jednak konieczne jest najpierw poprzedzenie pewnym wstępem historycznym. Co się tyczy zasadniczej części tego wykładu, czyli teologiczno – politycznej, to zważywszy na fakt, że właśnie w tej epoce, w której ta idea chrystocentryzmu monarszego znalazła swój wyraz. Jest to jak wiadomo epoka, w której nie pisano traktatów politycznych, bo w ogóle wtedy niewiele pisano bo mało kto posiadał umiejętność pisania i czytania. A zatem ta koncepcja, ona się artykułuje, do początku XI wieku, ona artykułuje się przede wszystkim w ikonografii, w ewangeliarzach, w iluminacjach, sakramentarzach, psałterzach. Dopiero pod koniec XI wieku zaczyna przybierać także formę dyskursywną.